Қазақстанның Ұлттық банкі базалық мөлшерлемені көтерді.

Астана. 29 қараша. KAZAKHSTAN TODAY - Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті базалық пайыздық ставканы жылдық 15,25% деңгейінде +/- 1 п.п. дәлізбен белгілеу туралы шешім қабылдады.

Ұлттық банкте бұл шешімнің жаңартылған болжамдар мен инфляция тәуекелдерінің теңгерімін бағалау ескеріле отырып қабылданғанын атап өтті.

Қазақстандағы жылдық инфляция қазанда 8,5%-ға дейін көтерілді, бұл "Тариф инвестицияға" бағдарламасының іске асырылуы аясында реттелетін қызметтердің едәуір қымбаттауы мен теңгенің әлсіреуімен байланысты. Сондай-ақ, инфляцияның тұрақты бөлігі де өсіп келеді. Инфляцияның үдеуіне азық-түлік емес тауарлар мен нарықтық қызметтердің бағасының өсуі, жоғары ішкі сұраныс жағдайында ықпал етті. Экономика ішінде инфляциялық қысым бюджет кірістерінің орындалмауы салдарынан жалғасып жатқан фискалдық ынталандыру арқылы сақталып отыр. Қазан айында халықтың инфляциялық күтулері төмендеді, бірақ әлі де өзгермелі болып қалуда", - деді қаржы реттеушісі.

Халықаралық инфляцияның жалпы баяулауы, еңбек нарығындағы шиеленістің әлсіреуі мен бизнес белсенділігінің баяулауы дамыған экономикалардың сыртқы ақша-кредит жағдайларын біртіндеп жұмсартуда. Сонымен қатар, азық-түлік бағасының әлемдік өсімі мен Ресейдегі инфляция мен курстық тербелістің жоғарылауы нәтижесінде сыртқы инфляциялық қысым күшейіп отыр. Қаржылық нарықтарда айтарлықтай волатильділік байқалады, бұл белгісіздіктің артуына және инфляциялық күтулердің өсуіне әсер етуі мүмкін.

Ұлттық банк мәліметтері бойынша, базалық сценарий бойынша Brent маркалы мұнайдың бағасы болжамдық кезеңнің соңына дейін орташа есеппен 70 АҚШ долларына дейін төмендетілді. Сценарий шарттары бағалардың нақты динамикасын, Қытай тарапынан сұраныстың төмендеуін, әлемдік экономиканың баяулауын және Солтүстік және Оңтүстік Америкадағы өндірудің өсуін ескере отырып қалыптастырылды.

2024 жылға арналған инфляция болжамы 8-9% деңгейінде нақтыланды. 2025 жылға арналған болжам 6,5-8,5% дейін, 2026 жылға - 5,5-7,5% дейін көтерілді. Сонымен қатар, инфляцияның тұрақты бөлігі 2026 жылы 5% шамасында қалыптасады. Жалпы инфляцияның 2027 жылы мақсатқа жақын қалыптасуы күтілуде. Келесі жылдарға арналған инфляцияның жоғары бағалары фискалдық ынталандырудың кеңеюі, ЖКХ реформаларының жалғасуы, айырбас курсының әлсіреуі және сыртқы инфляциялық қысымның күшеюімен байланысты. Инфляция болжамының тәуекелдері ішкі сұраныстың өсуі, сыртқы инфляцияның үдеуі және инфляциялық күтулердің жоғарылауы бойынша қысыммен байланысты. Сонымен қатар, мемлекеттік қаржыны тұрақтандыру құралдарына қатысты белгісіздік сақталып отыр. Реттелетін бағалар мен тарифтердің одан әрі либерализациясы, оның темптері мен мерзімдері де болжамның маңызды тәуекелі болып табылады.

Қазақстан экономикасының 2024 жылға арналған өсу болжамы 4-4,5% деңгейінде нақтыланды. 2025 және 2026 жылдарға арналған болжамдар 4,5-5,5% және 4,6-5,6% дейін қайта қаралды.

Төменірек болжамдар мұнайдың сценарийлік бағаларының төмендеуі мен қалыпты сыртқы сұраныспен байланысты. Ұлттық банктің бағалауы бойынша, болжамдық кезеңде экономика ішкі ұсыныс мүмкіндіктерінен оза отырып, сұраныстың кеңеюі жағдайында өсетін болады. Бұл тұрақты инфляциялық қысымды қамтамасыз етеді", - деп нақтылады Ұлттық банкте.

Біріккен ақша-кредит жағдайлары айырбас курсының әлсіреуі, инфляцияның өсуі нәтижесінде нақты пайыздық ставкалардың төмендеуі және келесі жылдарға арналған оның жоғары болжамдары аясында жұмсартылды.

Қаржылық нарықтардағы волатильділіктің артуымен бұл базалық ставканы көтеруді талап етті. Қаржылық және энергетикалық нарықтардағы волатильділіктің фонында Комитет алдағы шешімдерде инфляцияны тұрақты баяулаудың траекториясына тезірек қайтару және 5% мақсатқа жету үшін ақша-кредит саясатын қатаңдатудың қажеттілігін мұқият бақылап отырады", - деп қосты Ұлттық банкте.

Ақша-кредит саясаты комитетінің базалық ставка бойынша кезекті жоспарлы шешімі 2025 жылдың 17 қаңтарында, сағат 12.00-де жарияланады.

Еске сала кетейік, кеше Қазақстандағы айырбастау пункттерінде доллар 520 теңгеден жоғары бағамен сатылды. Ұлттық банкте доллар бағасының күрт өсуін түсіндірді.